Αρχική Ειδήσεις Φήμες Γεωδίφης: Τζαμί του λιμανιού DEBBA-HANE

Γεωδίφης: Τζαμί του λιμανιού DEBBA-HANE [ ή των Βυρσοδεψείων]

2
943

ΤΖΑΜΊ ΤΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΎ DEBBA-HANE [Ή ΤΩΝ ΒΥΡΣΟΔΕΨΕΊΩΝ]

«Κοντά στην προκυμαία υπάρχουν 2 οθωμανικά σχολεία με μεγάλες αυλές και ανατολικά από αυτά υπάρχει το τέμενος του Λιμανιού.Πίσω από αυτό αρχίζει δρόμος προς τον Φόρο [Πλατεία Καζούλη], δυτικά είναι τα Πουζουχτά [πρώην δημοτικός ανθόκηπος]. Ενδιάμεσα υπάρχει ανθηρός κήπος στον οποίο από 3 κρουνούς τρέχει άφθονο πηγαίο νερό που καταλήγει στο λιμάνι» μας λέει ο Ι.Ζαρράφτης για την περιοχή που σήμερα περικλείεται μεταξύ της ταβέρνας «Μεσόγειος» και των καφετεριών «Φίκος» και «Φλαμίνγκο» της πόλης Κω.
Στο κεντρικό παραλιακό μέτωπο του «Μικρού Λιμανιού» ή Piccolo Porto βρισκόταν το Cami Debba Hane [Moschea delle Concerie για τους Ιταλούς] ή πιο γνωστό σε όλους τους παλιούς ως Τζαμί του Λιμανιού. Πήρε το όνομα από την ομώνυμη προσεισμική παραλιακή μουσουλμανική συνοικία με τα βυρσοδεψεία.
Το τζαμί έπαθε ζημιές από τον σεισμό του 1933 αλλά επισκευάστηκε απο τους Ιταλούς μετά από 2 χρόνια. Ομως το 1939 κατεδαφίστηκε στο πλαίσιο αναβάθμισης του παραλιακού μετώπου. Οι Ιταλοί επιθυμούσαν να φτιάξουν μια ευχάριστη παραλιακή διαδρομή και σε αυτό τους «βοήθησε» ο σεισμός του 1933. Επίσης κατεδάφισαν τα δύο μουσουλμανικά σχολικά κτίρια που ανέφερε ο Ζαρράφτης τα οποία ήταν δυτικά από το τζαμί.
Το εντυπωσιακό Τζαμί του Λιμανιού [Ταμπακχανέ] βρισκόταν έξω από το βόρειο αρχαίο οχυρωματικό τείχος της πόλης του 4ου αιώνα π.Χ το οποίο περνούσε σχεδόν 25μ. από τον τωρινό μώλο του εσωτερικού λιμανιού.Λόγω δομημένου περιβάλλοντος οι Ιταλοί δεν προχώρησαν σε ανασκαφές στην συγκεκριμένη τοποθεσία όμως από κάτω ίσως υπάρχουν αρχαίες ελληνιστικές λιμενικές εγκαταστάσεις.
Το Τζαμί του Λιμανιού δεν είχε ψηλό μιναρέ.Είχε βιτρώ τζάμια και μόλυβο με σκεπαστό θόλο. Ήταν κατασκευασμένο σε 3 επίπεδα από πάνω του βρισκόταν ο επιβλητικός θολωτός τρούλος. Βορειοανατολικά περιβαλλόταν από δέντρα και περίφραξη. Σε προσεισμικές φωτογραφίες της πόλης το ιερό ήταν σε περίοπτη θέση.
Νότια του υπάρχουν ακόμη τα τωρινά σκαλάκια που ονόμαζαν οι οθωμανοί «γιοκούς μπασί» [σημαίνει αρχή της ανηφόρας] τα οποία οδηγούσαν σε ένα σημαντικό σημείο της πόλης, στο ύψωμα των Σεραγιών.Το τέμενος φαίνεται ότι χρησιμοποιούσε το νερό της πηγής του Ιπποκράτη που βρίσκεται κάτω από την σκάλα.
Επί της σημερινής Ακτή Κουντουριώτη εκτός από το Debba Hane υπήρχε άλλο ένα μουσουλμανικό θρησκευτικό κτίσμα. Είναι πιθανό να ήταν μία Τουμπάνα δηλαδή ένα μικρό ορθογώνιο παρεκκλήσι χωρίς μιναρέ. Το άγνωστο κτίριο όπως και το Τζαμί του Λιμανιού ήταν προσανατολισμένα προς νοτιοανατολικά και έβλεπαν προς την Κάαμπα της Μέκκας.
Επί της ακτογραμμής στην Πλατεία του Ταρσανά κοντά στο οθωμανικό νεκροταφείο της Πλατείας Πλατάνου η «Τουμπάνα του Λιμανιού» ίσως γκρεμίστηκε το 1869 από τον σεισμό της Μαρμαρίδας. Πιθανόν το Τζαμί του Λιμανιού το αντικατέστησε και άν έχουν έτσι τα πράγματα πρέπει να χτίστηκε μετά το 1884. Για αυτό τον λόγο ίσως δεν είχε ψηλό μιναρέ. Ο σεισμός του 1884 προκάλεσε σοβαρές ζημιές ή ακόμη και καταστροφές σε μουσουλμανικά τεμένη.Μετά από αυτό το καταστροφικό γεγονός οι οθωμανοί φέρονται να χρησιμοποιούν μικρότερους ή καθόλου μιναρέδες.Σε ότι αφορά το άγνωστο τέμενος στοιχεία δεν έχω στην διάθεση μου όμως τα ερείπια [Mosquee en ruins] του υπήρχαν πριν από το 1884 σύμφωνα με χάρτη του περιηγητή Μ.Α Dubois.Την περίοδο εκείνη δεν σημειώνεται το Debba Hane άρα επιβεβαιώνει την αρχική μου υπόθεση ότι πρόκειται για τέμενος που φτιάχτηκε στα τέλη του 19ου αιώνα.
Το τζαμί στα τουρκικά cami ή μαστζίντ στα αραβικά είναι ο ιερός χώρος λατρείας των μουσουλμάνων.Κάθε τζαμί χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη του μιναρέ [κάτι ανάλογο με το καμπαναριό των χριστιανών] από όπου γινόταν παλαιότερα, από τον μουεζίνη η πρόσκληση προς προσευχή.Ο μουεζίνης δεν ήταν απαραίτητα ιερωμένος αλλά έπρεπε να έχει μελωδική και δυνατή φωνή και από τον μιναρέ φώναζε το αντάν[κάλεσμα], και έτσι το άκουγαν όλοι οι πιστοί. Σήμερα, η αναγγελία της ώρας της προσευχής γίνεται ακόμα από το μιναρέ, με τη χρήση όμως της τεχνολογίας κυρίως από τα μεγάφωνα.Η χρήση των μιναρέδων έχει πλέον καταργηθεί, όμως εξακολουθούν να συνοδεύουν την αρχιτεκτονική των περισσότερων τεμένων.

Γεωδίφης[ geogeodifhs.blogspot]

Η εικόνα ίσως περιέχει: ουρανός, δέντρο, γέφυρα, φυτό και υπαίθριες δραστηριότητες
Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.
Η εικόνα ίσως περιέχει: ουρανός και υπαίθριες δραστηριότητες
Η εικόνα ίσως περιέχει: ουρανός, δέντρο και υπαίθριες δραστηριότητες
Η εικόνα ίσως περιέχει: δέντρο, φυτό, ουρανός, σπίτι, υπαίθριες δραστηριότητες και φύση

2 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Στην ενδιαφέρουσα αυτή περιγραφή του Γεωδίφη παραλείπεται η αναφορά στην ύπαρξη της χαμηλής και εντός της γης θολωτής Πηγής του Ιπποκράτη, η επονομαζόμενη «Ιπποκράτ σουγιού» από τον Ι. Ζαρράφτη, που βλέπουμε να υπάρχει στην αρχή της κλίμακας επί της οδού Ρήγα Φεραίου, πίσω ακριβώς όπου βρισκόταν το τζαμί του λιμανιού, το οποίο κατεδαφίστηκε από τους Ιταλούς μετά το σεισμό του 1933.Βέβαια το νερό της πηγής αυτής σταμάτησε μετά το 1920 να ρέει, ωστόσο αδιάσειστα ιστορικά στοιχεία τεκμηριώνουν την ύπαρξη της πηγής με την πιο πάνω ονομασία και θα έπρεπε να τοποθετηθεί εκεί μια πινακίδα, που να τη θυμίζει σε όλους.Πλήρη περιγραφή της πηγής του Ιπποκράτη διαβάζουμε σε δημοσίευμα με τίτλο: «Τα σπίτια του Ιπποκράτη και το απομεινάρι τους» του κ. Β. Χατζηβασιλείου στον Ι΄τόμο ΤΑ ΚΩΑΚΑ, 2008, σελ. 71-77.

  2. Ρε παιδια στους ιταλικού τίτλους ιδιοκτησίας ακινήτου μου επι της μπούμπουλινας η τοπιοθεσία αναφέρεται αρχικά ως ντέμπα χάνεις απιστευτο

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΑΝΩΝΥΜΑ Ή ΕΠΩΝΥΜΑ