ΦΩΤΟ & ΒΙΝΤΕΟ Ο Στέλιος Μάινας καθηλώνει & συνεπαίρνει διαβάζοντας Αλ. Παπαδιαμάντη στο Σφαγείο

2
3119

ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟ & ΒΙΝΤΕΟ

Ο ηθοποιός  ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΑΪΝΑΣ  
συναντά τον  ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
αποδίδοντας μοναδικά μερικά από τα αριστουργηματικά  του διηγήματα απόψε στο Θέατρο-Πολυχώρο ΣΦΑΓΕΙΟ στην Κω, παρουσία του Εντεταλμένου Περιφερειακού Συμβούλου στον τομέα του Πολιτισμού Κάλλιστου Διακογεωργίου, της Αντιπροέδρου του ΔΟΠΑΒΣ Ε. Χατζηχριστοφή, του πρ. Προέδρου του ΔΣ Κω Ν. Μυλωνά, της Προέδρου της Δημ. Κοινότητας Αντιμάχειας Μ. Σκουφεζή και πολλών συμπολιτών μας.
Σε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα ο λόγος του  ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ,
η υποκριτική του ΣΤΕΛΙΟΥ ΜΑΪΝΑ
και οι ήχοι των ψαλτάδων και μουσικών  ΚΩΣΤΑ ΚΩΣΤΑΝΤΑΤΟΥ & ΟΥΡΑΝΙΑΣ ΠΑΤΖΙΟΥ  (εξαιρετικοί μουσικοί και ερμηνευτές και οι δύο)
μπλέκονται γλυκά με τα πρώτα αρώματα της άνοιξης σε μια εκδήλωση που διοργάνωσε ο ΔΟΠΑΒΣ Κω στο πλαίσιο των χειμερινών ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΩΝ.

Τις Κυριακές και τις μεγάλες γιορτάδες ο Παπαδιαμάντης πήγαινε πρωί-πρωί στον Άγιο Ελισσαίο, κοντά στον Παλαιό Στρατώνα, και έψελνε ανάμεσα στους απλοϊκούς πιστούς της συνοικίας. Εκεί πήγαινε και ο Μωραϊτίδης για τον ίδιο σκοπό. τσι ξαλαφρώνανε κι οι δυο την ψυχή τους από τις πίκρες της ζωής και παίρνανε ένα λουτρό καρτερίας, που τους δυνάμωνε τη δημιουργική τους ορμή. Τη Μεγάλη βδομάδα τον χάναμε. Εκτελούσε στην εντέλεια όλα τα χριστιανικά του χρέη σαν πειθαρχημένος καλόγηρος. Μα την Κυριακή του Πάσχα, κατά το μεσημέρι ο κυρ Στέφανος ερχότανε στο καφενείο και τον έπαιρνε στο σπίτι του να φάνε το πασχαλινό αρνί. Κατηφορίζανε κι οι δύο το λόφο, ο ένας με σκυμμένο το κεφάλι κι ο άλλος με την αλύγιστη περπατησιά του, γιατί τα γόνατά του ήτανε ξυλιασμένα από την αρθρίτιδα.

Στο τραπέζι μοσχοβολούσε κι άχνιζε το αρνί μέσα στο ταψί· μοσχοβολούσε το τυρί του Παρνασσού, η μαρουλοσαλάτα με τον άνηθο και το κρεμμυδάκι· μοσκοβολούσανε τα πορτοκάλια και λαμποκοπούσανε μέσα στη σουπιέρα τα κόκκινα τ’ αυγά. Πόσοι πειρασμοί: Μα ο θρήσκος Παπαδιαμάντης πρώτα έκαμνε το σταυρό του, έλεγε το «φάγονται πένητες και εμπλησθήσονται…», οι άλλοι όρθιοι γύρω σταυροκοπιόντανε κι αυτοί κι ύστερα… Αι, ύστερα, άμα καθόντανε στο τραπέζι, ο κυρ Στέφανος, που ήξαιρε τα συνήθεια του φίλου του, του γέμιζε μια κούπα ρετσίνα. Ο κυρ Αλέξανδρος την έπιανε με τις δυο του φούχτες (γιατί τα χέρια του τρέμανε) και την άδειαζε ολάκερη «αμυστί» με μια συγκινητική λαχτάρα. Τότες το αίμα του ξυπνούσε και κύλαε ζεστό στις φλέβες του, τα μάτια του καθαρίζανε, η ψυχή του άνοιγε τα διπλωμένα φτερά της και τότε μονάχα αρχίζανε το φαγί. «Ητο ωραίον ρετσινάτον» (λέγει σ’ ένα του διήγημα) «όλον άρωμα και πτήσις και αφρός»! Τι λυρικός καϋμός, τι αληθινός έρωτας για το κρασί!

Ετσι αυτές τις μέρες, που η εποχή μας τις ζεί με κάποιαν πεζότητα, πώς να μη θυμηθή κανείς τον καλό εκείνο καιρό, που η ποίηση και η πίστη ήτανε ζωντανά στοιχεία της ζωής. Τώρα τα πεύκα τα κόψανε όλα οι πολυκατοικίες. Οι λεύκες ξεραθήκανε κι ως τόσο δεν τις κόβουνε να λείψη ο πένθιμος εκείνος σκελετός τους, που τις κάνει να μοιάζουνε με υψηλούς ξύλινους σταυρούς σε κοιμητήρι. Η Δεξαμενή που ήτανε η ψηλότερη σκοπιά της Αθήνας, έχασε τον ουρανό και τη θάλασσα και κατάντησε σα μια πηγάδα. Και μείναμε εμείς τα ερείπια, οι παληοί κάτοικοι του ωραίου λόφου να θρηνούμε επάνω στα ερείπια του «εξωραϊσμού» του.
•    «Τὸ Μυρολόγι τῆς φώκιας»
Το διήγημα πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Πατρίς” το 1908 και περιλαμβάνεται στην συλλoγή “Πασχαλινά διηγήματα” που εκδόθηκε στην Αθήνα  από τον εκδοτικό οίκο “Φέξη” το 1912.  Το διήγημα αυτό του Παπαδιαμάντη, που θεωρείται από τα καλύτερά του και ξεχωρίζει μέσα στην παγκόσμια λογοτεχνία, μας δίνει τον ιδεολογικό κόσμο του δημιουργού του.
Η   γρια-Λούκαινα, κατεβαίνει στη θάλασσα για να πλύνει τα ρούχα στο αλμυρό νερό και να τα ξεβγάλει στο ποταμάκι που κυλάει εκεί κοντά. Είναι απόγευμα, κατά το ηλιοβασίλεμα και σε μια πλαγιά εκεί δίπλα ένας νεαρός βοσκός παίζει με τη φλογέρα του «φαιδρόν ποιμενικόν άσμα».  Η μικρή εγγονή της Λούκαινας, η Ακριβούλα,  ξεφεύγει από την επιτήρηση της μητέρας της και πηγαίνει να βρει τη γιαγιά της. Καθώς δεν γνωρίζει το μονοπάτι, την κατευθύνει ο ήχος της φλογέρας και κάθεται για λίγο να ακούσει το τραγούδι του βοσκού, ο οποίος δεν την αντιλαμβάνεται. Η ώρα περνά και όταν αποφασίζει να φύγει έχει ήδη σουρουπώσει. Δεν καταφέρνει να βρει το μονοπάτι για να κατέβει στη θάλασσα και γλιστρώντας στην απότομη πλαγιά πέφτει στο νερό και πνίγεται. Κανείς δεν αντιλαμβάνεται το θάνατό της. Η γιαγιά της μάλιστα όταν ακούει τον παφλασμό νομίζει ότι είναι ο βοσκός που πετά πέτρες. Μόνο μια μικρή φώκια, πλησιάζει το άψυχο σώμα της μικρής και  αρχίζει να το μοιρολογά.
•    «Ἔρως – Ἥρως»
«Η βάρκα αραγμένη στην ακρογιαλιάν, η μπαρούμα δεμένη έξω εις ένα βράχον……. Και ο μικρός ναύτης, ο Γιωργής της Μπούρμπαινας, εξαπλωμένος επάνω εις την πρύμνην……. εκοιμάτο με ανοικτόν το όμμα……»

Η διάσταση ανάμεσα στις επιθυμίες και τις επιλογές είναι πάντοτε παρούσα στο έργο του Παπαδιαμάντη. Ο πειρασμός δεν είναι επιλογή ανάμεσα σε πράγματα θετικά ή αρνητικά· είναι επιλογή αποδοχής ή απόρριψης πραγμάτων που είναι ταυτόχρονα και αποκρουστικά και γοητευτικά.

Ο ερωτισμός του Παπαδιαμάντη, σύμφωνα με τον Π. Μουλλά, «είναι ένα φουσκωμένο ποτάμι που μολονότι ξεστρατισμένο από τη κοίτη του, ξεχύνεται ακράτητο και ταυτόχρονα υποδεικνύει τις ρωγμές ενός ακρωτηριασμένου ανθρώπου. Γιατί εδώ η συνεργασία των αισθήσεων είναι σχεδόν αδιανόητη. Η όραση αυτόνομη, γίνεται το κύριο μέσο διαφυγής για την ανεκπλήρωτη επιθυμία.»

Έτσι λοιπόν μόνος στη ζωή, μόνος και στη πάλη με το θεριό του έρωτα αποφάσισε να μείνει ο Παπαδιαμάντης. Φυλάκισε τον έρωτα στην έμπνευσή του και τον κρυφοκοίταζε μέσα από τους ήρωές του, ιδανικό, άγιο και απραγματοποίητο…

  • Παιδική Πασχαλιά

 Το διήγημα του Παπαδιαμάντη μας κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν και συγκεκριμένα σε μία παιδική πασχαλιά.

η μάνα της ήταν επτά μηνών έγκυος και την Μεγάλη Πέμπτη μετά την λειτουργία της εκκλησίας η μητέρα έκανε διάφορες εργασίες όπως η βαφή των αυγών που δήλωναν χαρά και ήταν σχετικές με την γιορτή του Πάσχα.
Τα ξημερώματα του Μ. Σαββάτου λοιπόν, πήγαν τα παιδία με την μητέρα τους στην εκκλησία, για να τραγουδήσουν παθητικά άσματα στην ύπαιθρο με αναμμένες λαμπάδες. Θαύμασαν την ομορφιά της ανοιξιάτικης εκείνης μέρα. Το απόγευμα ο πατέρας έφερε πασχαλινές λαμπάδες στολισμένες με τεχνητά άνθη και χρυσόχαρτα στα παιδία με τον Ευαγγελίνο να παραπονιέται ξανά πως η αδερφή του είχε μεγαλύτερη λαμπάδα και να σπάει την δικιά του. Τα μεσάνυχτα μετά την Ανάσταση γέμισε όλη η πλατεία με φως από τα κεριά και από τις φωνές και τα γέλια τον παιδιών τα οποία έριχναν δυναμιτάκια στο περίβολο της εκκλησίας ( στο οποίο έγινε αναφορά).Επίσης τα παιδία τσούγκριζαν τα αυγά και ένα παιδί πιο πονηρό από τα άλλα είχε πλαστικό αυγό βαμμένο κόκκινο με το οποίο ξεγέλασε τους υπόλοιπους και ακολουθώντας το έθιμο έφαγε εκείνος τα αυγά .Λίγο πιο κάτω τσακώνονταν δυο παιδιά για το ποια λαμπάδα είναι πιο ωραία με αποτέλεσμα να βάλω τα κλάματα . Μετά από αυτό, η μητέρα έστρωσε το τραπέζι στο σπιτι το οποίο περιείχε τυριά, κόκκινα αυγά και φυσικά το ψημένο αρνι. Αφου τα παιδιά άρχισαν να τσουγκρίζουν τα αυγά.
Όλα αυτά όμως είχαν γίνει όταν ζούσε η μητέρα τους και ο πατέρας τους ήταν εκεί. Στην θέση τους είναι πλέον η γιαγιά τους η οποία ροχάλιζε στο δωμάτιό της. Αντί για τα κόκκινα αυγά υπήρχε ο πυρετός και στην θέση των επίχρυσων λαμπάδων ήταν τα βλοσυρά μάτια. Στη θέση της παιδικής εκείνης πασχαλιάς και της χαράς υπήρχε πλέον λύπη και η ανεπανόρθωτη συμφορά. Παρόλα αυτά η γριά Κομνιάκαινα δεν πέθανε και ο γιός της γύρισε και άρχισε να ετοιμάζεται για δεύτερο γάμο. Το θέμα είναι αν τα δύο παιδιά θα ξαναέρθει πάλι η χαρά και αν θα ξαναζήσουν πάλι μια γλυκιά πασχαλιά. Για τον Ευαγγελινό μπορεί αλλά για την Μόρφω όχι. Εκείνη ένιωθε το κενό και την απουσία της μητέρας της επειδή ήξερε ότι δεν θα την ξαναέβλεπε.

2 ΣΧΟΛΙΑ

Γράψτε απάντηση στο ΦΩΤΟ & ΒΙΝΤΕΟ Ο Στέλιος Μάινας καθήλωνει & συνεπαίρνει διαβάζοντας Αλ. Παπαδιαμάντη στο Σφαγείο – worldnews Ακύρωση απάντησης