«Θα κάτσω σπίτι, θ’ αράξω σπίτι και δεν σκοπεύω από δω να κουνηθώ ….» (Ε. Καρανίκα για κορονοϊό)

«Θα κάτσω σπίτι, θ’ αράξω σπίτι και δεν σκοπεύω από δω να κουνηθώ ….»                      (Ο Λουκιανός Κηλαϊδονης επίκαιρος όσο ποτέ!)

Επισημάνσεις –Συστάσεις σχετικά με τον κορονοϊό

‘Ελλη Καρανίκα

• Η λήψη δείγματος ρινικού και ρινοφαρυγγικού επιχρίσματος  για τον κορονοϊο δεν  γίνεται σε ήπιες αναπνευστικές λοιώξεις  αλλά  σε σοβαρές περιπτώσεις με  ύποπτο επιδημιολογικό προφίλ .Στέλνεται στα Κέντρα Αναφοράς  που έχει ορίσει ο ΕΟΔΥ,δεν γίνεται στο Νοσοκομείο μας  ούτε σε ιδιωτικά εργαστήρια.Δεν χρειάζεται να γνωρίζει κάποιος με ήπια λοίμωξη αν έχει ή όχι κορονοϊο – η σύσταση είναι ίδια: αυτοπεριορισμός στο σπίτι
• Τήρηση των μέτρων ατομικής υγιεινής, χρήση διαλύματος χλωρίνης για καθαριότητα χώρων, καλός αερισμός  στο  σπίτι μας.Προφανώς σε ένα  κτίριο  δημόσιας υπηρεσίας ,σε  νοσοκομείο,  ιδιωτικο ιατρείο, σουπερ μαρκετ κλπ  δεν είναι εύκολο να καθαρίζονται μετά κάθε χρήση τα πόμολα , οι πάγκοι εργασίας, συναλλαγών, τουαλέτες κλπ. Η προσέγγιση όμως μπορεί να αποφευχθεί με την τοποθέτηση διαχωριστικών διαφανειών π.χ. σε ταμεία .Μπραβο στον Φαρμακευτικο σύλλογο που συστησε διαχωριστικό πλεξιγκλας στην  παραοχη υπηρεσιών του
• ΄Οσοι έχουν αναπνευστική λοίμωξη να μένουν  μακριά από ηλικιωμένα  άτομα, ανοσοκατασταλμένα, με συννοσηρότητες (καρκίνο, διαβήτη, αναπνευστικη, καρδιακή , νεφρική ανεπαρκεια κλπ), εγκύους κ.α.Προσοχή στα σταγονίδια σε φτέρνισμα ή βήχα. Μπορεί να μεταδοθούν στον διπλανό μας  σε μικρή απόσταση ή να  πέσουν στο τραπέζι όπου θα καθήσουν κι άλλοι.  Προφυλάσσουμε  βάζοντας το στόμα μας στο μπράτσο μας. Δεν ξαναχρησιμοποιείται το ίδιο χαρτομάνδηλο.
• Η φύλαξη των ηλικιωμένων να γίνεται από άτομα που δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, με τήρηση των μέτρων  ασφάλειας και αποφυγή άσκοπων μετακινήσεων  στον  ίδιο χώρο.Αποφεύγονται οι επισκέψεις απο άτομα ακόμη και με ηπια συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης, ιδίως παιδιά.
• Οι  «παπούδες», να μην συνοδεύουν  εγγονάκια σε παιδικές χαρές όπου βρίσκονται πολλά παιδάκια πιθανόν  με ήπια συμπτώματα  λοίμωξης, όμως οι  ίδιοι κινδυνεύουν να νοσήσουν σοβαρά .Ο κίνδυνος μετάδοσης  είναι πιο πιθανός από ασθενή με ήπια συμπτώματα που συνήθως υποτιμώνται  και δεν τηρείται αυτοπεριορισμός  κατ΄οίκον.
•  Σχολεία/φροντιστήρια  έκλεισαν για προφύλαξη , όχι για ενίσχυση της  συντροφικότητας  των μαθητών σε  παρέες και στα γήπεδα.  Ναι στον περίπατο, το τζοκιγκ, το ποδήλατο, το κολύμπι , όχι στα ομαδικά παιγνίδια και στα γυμναστήρια. Η νιότη  υποτιμά τον κίνδυνο ομως η πραγματικότητα τον επιβεβαιώνει.
• Ας  δείξουμε στα  παιδιά μας (και με το παραδειγμά μας) τρόπους αυτοπροστασίας και προφύλαξης , απαντώντας στις ερωτήσεις που πιθανόν έχουν λόγω του φόβου θανάτου των δικών τους  όχι αποκρύπτοντας την αλήθεια αλλά βοηθώντας τα να διαχειριστούν τον φόβο και να καθησυχάσουν από το απροσδιόριστο άγχος τους, με τρόπο εύληπτο ανάλογα με την ηλικία.
•  Προσοχή στους φοιτητές που γυρίζουν από χώρες με κρούσματα να αποφεύγουν τις επισκέψεις σε χώρους ψυχαγωγίας ακόμη και ανοιχτούς με κοντινή τοποθέτηση καθισμάτων καθώς και επισκέψεις  στους ηλικιωμένους  συγγενείς που είναι ευάλωτοι.
• Τήρηση δύο μέτρων απόστασης στις προσωπικές συνομιλίες (σε όση απόσταση πλησιαζουν τα απλωμενα χέρια δυο ατόμων), αποφυγή χειραψίας και  επαφής των χεριών με το πρόσωπο.Ο ιός μεταδίδεται  από στόμα, μάτια, μύτη
• Η μάσκα χρειάζεται μόνο για τους νοσούντες ενώ δυνητικά είναι πιο  επικίνδυνη σε κακή χρήση  από ό,τι σε  παράλειψή της:όταν υγρασιάζεται μετά αρκετή ώρα είναι άχρηστη, όταν δε εμποδίζει την αναπνοή αναγκάζει τον χρήστη να φέρνει τα χέρια πιο συχνά στο πρόσωπο για να την επανατοποθετήσει, αυξάνοντας τον κίνδυνο μόλυνσης.
• Αποφυγή των μετακινήσεων με μέσα μαζικής συγκοινωνίας –αστικά λεωφορεία- ή ταξίδια με πλοία και αεροπλάνα, αν δεν υπάρχει ανάγκη.Σχετικά με τις  τουριστικές γραμμές σύνδεσης με την Τουρκία, υπάρχει διάχυτος σκεπτικισμός αφού διατυπώνονται επίσημες αμφιβολίες και από τον Π.Ι.Σ., για την  πραγματική καταγραφή κρουσμάτων εκεί.
• Τα γάντια οφελούν για προφύλαξη σε  χρηματικές συναλλαγές (ταμίες  Σουπερ μαρκετ, τράπεζες ,υγειονομικό προσωπικό, καθαριότητας κλπ.)εφόσον  αποφεύγεται το άγγιγμα του προσώπου –δεν αντικαθιστά την αναγκαιότητα  για  συχνό πλύσιμο χεριών.
•  Το κάπνισμα γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνο τώρα αφού φέρνει τα χέρια στο στόμα πιο συχνά, ιδίως το στριφτό.Το  κινητό ακουμπά σε διάφορες επιφάνειες και μετά κοντά στο πρόσωπο.Πλήκτρολόγιο και ποντίκι του υπολογιστή θέλουν συχνό καθάρισμα με αντισηπτικό μαντήλι.  Θεωρείται ότι  ο κοροναϊος  ζει περίπου 3 ώρες στον αέρα και 8-9 σε σκληρές επιφάνειες
• Μετά την απαράδεκτη αρχική αμηχανία της επιστημονικής κοινότητας  να αποφανθεί ξεκάθαρα για  το προφανές,σχετικά  με το τελετουργικό της Θείας Κοινωνίας, ευτυχώς εδόθησαν από Κράτος και Εκκλησία οι ορθές συστάσεις για τις ευπαθείς ομάδες εκκλησιάσματος. Η ανάληψη ατομικής ευθύνης  είναι αναφαίρετο δικαίωμα του πολίτη, αρκεί όμως να προηγείται επιστημονικά τεκμηριωμένη και υπεύθυνη  ενημέρωση, όπως συμβαίνει π.χ. όταν ο ασθενής οφείλει να ενημερωθεί αναλυτικά απο τον γιατρό  για τυχόν επιπλοκές σε μια ιατρική  πράξη και συναινεί.Ο οφειλόμενος σεβασμός στις  ατομικές  αξίες  δεν μπορεί  να παραβλέπει την  Αρχή της Ωφελιμότητας του συνόλου, όσο αφορά την δημόσια υγεία. Η ασάφεια και η υπεκφυγή των πολιτικών, ήταν αναμενόμενη για τους συνήθεις λόγους.

Αυτοπεριορισμός στο σπίτι ,λοιπόν. Κανένας δεν θα πάθει κατάθλιψη, ενώ πολλοί θα νοσήσουν από κορονοϊο, μακάρι όχι με βαρειά συμπτωματολογία. Υπάρχει το διάβασμα, οι καλές ταινίες, οικειακές δουλειές που αναβάλονταν, επιτραπέζια παιγνίδια με τα παιδιά μας κ.λ.π. Οι ειδικές άδειες δίνονται για να ενισχύσουν  το όφελος  αυτής την κατ΄οίκον παραμονής.Προσοχή στην έγκαιρη ενημέρωση από αρμόδιους  φορείς ώστε να μην διαδίδονται ψευδείς ειδήσεις και ανυπόστατα σενάρια από τρολολάγνα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ανεξέλγκτες πηγές του  διαδικτύου που προκαλούν ανώφελ πανικό. Το θέμα είναι πώς θα διαχειριστούμε πιθανόν ασχημα νέα, όχι πώς θα τα κρύψουμε. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και ο ΕΟΔΥ μπορεί να είναι οι μόνες αξιοπιστες πηγές ενημέρωσης. Τέλος , κατα την προσωπική μου εκτίμηση,  η Τοπική Αυτοδιοίκηση, Δημόσιες Υπηρεσίες, οι τοπικοί  πολιτικοί παράγοντες η ΄Ενωση Ξενοδόχων, οι  Επαγγελματικοίς Φορείς που ασχολούνται με τον τουρισμό,  η  Φραπορτ, κ.α. θα ήταν χρήσιμο να  σχεδιάσουν  και να μας ενημερώσουν  για τα μέτρα  που πρέπει να ληφθούν έγκαιρα για την  καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση μιας τουριστικής περιόδου που  φαίνεται ότι θα διαφέρει από τις άλλες που γνωρίζαμε-και δυστυχώς όχι μόνο λόγω κορονοϊού.